Je kunt ook eens kijken op de website van LSR Landelijk Steunpunt Rouw
Rouw
Onder rouw verstaan we een scala aan reacties en gevoelens die kunnen optreden na een betekenisvol verlies. Het is de ‘prijs’ die je betaalt voor de liefde voor en verbondenheid met een ander mens. Het zijn eigenlijk twee kanten van dezelfde medaille. Er wordt ook wel gezegd dat rouw het proces is van aanpassen aan een leven zonder de aanwezigheid van de overledene.
Het is belangrijk dat je kunt rouwen zoals jij dat wilt en nodig hebt. Dat je de tijd en ruimte neemt om bij je eigen gevoelens te kunnen blijven en deze kunt uiten als je daar behoefte aan hebt.
Rouwen betekent in ieder geval niet dat je ziek bent, soms kun je er wel ziek van worden. Het vergt tijd en aandacht maar niet perse een behandeling.
Na het verlies van een dierbare wordt er vanuit gegaan dat mensen vier taken dienen te volbrengen:
1. Het aanvaarden van de realiteit van het verlies.
2. Het doorleven van de pijn en het verdriet.
3. Het aanpassen aan een nieuw leven waarin de overledene niet meer aanwezig is.
4. De overledene emotioneel een plaats geven en het oppakken van de draad van het leven.
De taken kunnen regelmatig door elkaar heen lopen. (rouwtaken model van dhr. W. Worden) ). Het verlies raakt verweven in de eigen levensloop. ‘Rouw verwerk je niet, je overleeft je verlies en je leeft ermee’ (Manu Keirse, 2018).
Verlies
Iedereen maakt ingrijpende verliezen mee: niet alleen door de dood maar ook door het leven. Verlies van het werk, van een huwelijk, van gezondheid zijn voorbeelden van betekenisvolle verliezen. De verliezen die je ervaart door de natuurlijke loop van het leven, zoals wanneer bijvoorbeeld je kinderen het ouderlijk huis verlaten of bij het afsluiten van het arbeidzame leven, kunnen zeer ingrijpend zijn. Ook nu is er sprake van pijn en verdriet en het is belangrijk dat je de ruimte neemt en krijgt om bij deze gevoelens en veranderingen stil te staan.
Wil je meer informatie over rouw en verlies? Kijk dan ook eens hier. Op deze pagina vind je allerlei verwijzingen naar websites waar je veel aanvullende informatie kunt vinden.
Tips voor de omgeving
Als steunend ervaren gedrag bij verlies en/of rouw:
Luisteren
Veel mensen vinden een luisterend oor prettig, zodat ze steeds weer kunnen vertellen over het verlies en/of de overledene, maar vooral ook over dagelijkse zaken.
Vragen stellen
Een oprecht gemeend ‘hoe is het nu met je’ of ‘hoe gaat het vandaag’, biedt de ander ruimte om daar wel of niet antwoord op te geven.
Vraag ook bij de ander eens na of wat gebeurt (of juist niet gebeurt) wel goed is. Dit is in ieder geval beter dan vóór de ander te denken.
Aanwezig zijn
Er hoeft niet altijd gesproken te worden. Het ‘er zijn’ van familie en vrienden, vaak zonder veel gesprek of actie, wordt zeer waardevol gevonden.
Toon initiatief
Veel rouwenden stellen het op prijs dat anderen zelf creativiteit tonen en initiatieven nemen. Ga langs, bel of stuur een kaartje.
Denk aan de nabestaande
Op bijzondere dagen zoals de trouwdag, geboorte, verjaardagen, een examen, de sterfdag of andere belangrijke dag of gebeurtenis.
Praat in bekend gezelschap over de overledene
Niets zeggen is voor de rouwende veel pijnlijker. Zeg bijvoorbeeld: ‘Wat had hij/zij hiervan genoten’, of ‘Wat jammer dat hij/zij dit niet meer mee kan maken.’
Als niet steunend ervaren gedrag bij verlies en/of rouw:
Plaats geen goedbedoelde opmerkingen
als: ‘Ze was toch al 80!’ Als je 50 jaar lief en leed hebt gedeeld is dat wel het grootste deel van je leven! ‘Hij/zij had toch een mooie leeftijd’ ‘Eens moet je plaats maken voor de jonge garde, geniet van je pensioen!’ Bij verlies van gezondheid: ‘Het had veel erger kunnen zijn…’
Geef geen adviezen
als daar niet om gevraagd wordt.
Ga niet vergelijken:
‘Ja, maar een kind verliezen is toch het ergste.’
Niet je eigen verhaal gaan vertellen
Als dat niet aan de orde is of als vergelijking.
Ga de rouw niet vermijden
De ander sparen door het er maar niet meer over te hebben.
Bewust weinig praten over het verlies of de overledene of doen alsof er niets aan de hand is. Ga ook niet gemaakt vrolijk doen
Voor de ander bepalen hoe lang rouw mag duren
Ieder rouwt op zijn of haar wijze en voor de tijd die hij of zij nodig heeft. Je kunt de ander helpen door hier rekening mee te houden.
Meer over rouw
Voel je je verdrietig? Voel je je vastzitten na het verlies van een dierbaar persoon?
Wil je meer informatie over rouw en verlies? Kijk dan ook eens op www.rouw.nl.
Op deze pagina vind je allerlei verwijzingen naar websites waar je veel aanvullende informatie kunt vinden.